Luật có 7 chương, 93
điều. Luật quy định việc bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động; chính sách, chế độ
đối với người bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; trách nhiệm và quyền hạn
của các tổ chức, cá nhân liên quan đến công tác an toàn, vệ sinh lao động và
quản lý nhà nước về an toàn ,vệ sinh lao động trong đó có quyền và nghĩa vụ
trách nhiệm của tổ chức Công đoàn trong việc tổ chức thực hiện.
Vai trò của tổ chức
công đoàn, công đoàn cấp cơ sở về an toàn, vệ sinh lao động được Luật quy định
tập trung ở Điều 9 và Điều 10:
Điều 9. Quyền, trách nhiệm của tổ chức công đoàn
trong công tác an toàn, vệ sinh lao động
1. Tham gia với cơ quan nhà nước xây dựng chính sách, pháp luật về an toàn,
vệ sinh lao động. Kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xây dựng, sửa đổi, bổ sung chính sách, pháp luật có liên quan
đến quyền, nghĩa vụ của người lao động về an toàn, vệ sinh lao động.
2. Tham gia, phối
hợp với cơ quan nhà nước thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực
hiện chính sách, pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động có liên quan đến quyền,
nghĩa vụ của người lao động; tham gia xây dựng, hướng dẫn thực hiện, giám sát
việc thực hiện kế hoạch, quy chế, nội quy và các biện pháp bảo đảm an toàn, vệ
sinh lao động cải thiện điều kiện lao động cho người lao động tại nơi làm việc;
tham gia điều tra tai nạn lao động theo quy định của pháp luật.
3. Yêu cầu cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cá
nhân có trách nhiệm thực hiện ngay biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động,
thực hiện các biện pháp khắc phục, kể cả trường
hợp phải tạm ngừng hoạt động khi phát hiện nơi làm việc có yếu tố
có hại hoặc yếu tố nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng của con người trong quá
trình lao động.
4. Vận động người lao động chấp hành quy định,
nội quy, quy trình, biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động.
5. Đại diện tập thể người lao động khởi kiện khi
quyền của tập thể người lao động về an toàn, vệ sinh lao động bị xâm phạm; đại
diện cho người lao động khởi kiện khi quyền của người lao động về an toàn, vệ
sinh lao động bị xâm phạm và được người lao động ủy quyền.
6. Nghiên cứu, ứng dụng khoa học, công nghệ, đào
tạo, huấn luyện về an toàn, vệ sinh lao động; kiến nghị các giải pháp chăm lo
cải thiện điều kiện lao động, phòng ngừa tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp cho
người lao động.
7. Phối hợp với cơ quan nhà nước tổ chức phong trào
thi đua về an toàn, vệ sinh lao động; tổ chức phong trào quần chúng làm công
tác an toàn, vệ sinh lao động; tổ chức và hướng dẫn hoạt động của mạng lưới an
toàn, vệ sinh viên.
8. Khen thưởng công tác an toàn, vệ sinh lao
động theo quy định, của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.
Kiểm tra công tác an toàn, vệ sinh lao động ở doanh nghiệp
Điều 10. Quyền, trách
nhiệm của công đoàn cơ sở trong công tác an toàn, vệ sinh lao động
1. Tham gia với người sử dụng lao động xây dựng
và giám sát việc thực hiện kế hoạch, quy định, nội quy, quy trình, biện pháp
bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, cải thiện điều kiện lao động.
2. Đại diện cho tập thể người lao động thương
lượng, ký kết và giám sát việc thực hiện điều khoản về an toàn, vệ sinh lao
động trong thỏa ước lao động tập thể; có trách nhiệm giúp đỡ người lao động
khiếu nại, khởi kiện khi quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng bị xâm phạm.
3. Đối thoại với người sử dụng lao động để giải
quyết các vấn đề liên quan đến quyền, nghĩa vụ của người lao động, người sử
dụng lao động về an toàn, vệ sinh lao động.
4. Tham gia, phối hợp với người sử dụng lao động tổ chức kiểm tra công tác
an toàn, vệ sinh lao động; giám sát và yêu cầu người sử dụng lao động thực hiện
đúng các quy định về an toàn, vệ sinh lao động; tham gia, phối hợp với người sử
dụng lao động điều tra tai nạn lao động và giám sát việc giải quyết chế độ, đào
tạo nghề và bố trí công việc cho người bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp.
5. Kiến nghị với người sử dụng lao động, cơ
quan, tổ chức có thẩm quyền thực hiện các biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh
lao động, khắc phục hậu quả sự cố kỹ thuật gây mất an toàn, vệ sinh lao động,
tai nạn lao động và xử lý hành vi vi phạm pháp luật về an toàn, vệ sinh lao
động.
6. Tuyên truyền, vận động người lao động, người
sử dụng lao động thực hiện tốt các quy định củapháp
luật, tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy trình, biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao
động tại nơi làm việc. Phối hợp với người sử dụng lao động tổ chức tập huấn,
huấn luyện an toàn, vệ sinh lao động cho cán bộ công đoàn và người lao động.
7. Yêu cầu người có trách nhiệm thực hiện ngay
biện pháp bảo đảm an toàn, vệ sinh lao động, kể cả trường hợp phải tạm ngừng
hoạt động nếu cần thiết khi phát hiện nơi làm việc có nguy cơ gây nguy hiểm đến
sức khỏe, tính mạng của người lao động.
8. Tham gia Đoàn điều tra tai nạn lao động cấp
cơ sở theo quy định tại khoản 1 Điều 35 của Luật này; tham gia, phối hợp với
người sử dụng lao động để ứng cứu, khắc phục hậu quả sự cố kỹ thuật gây mất an
toàn, vệ sinh lao động, tai nạn lao động; trường
hợp người sử dụng lao động không thực hiện nghĩa vụ khai báo theo
quy định tại Điều 34 của Luật này thì công đoàn cơ sở có trách nhiệm thông báo
ngay với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền theo quy định tại Điều 35 của
Luật này để tiến hành điều tra.
9. Phối hợp với người sử dụng lao động tổ chức
các phong trào thi đua, phong trào quần chúng làm công tác an toàn, vệ sinh lao
động và xây dựng văn hóa an toàn lao động tại nơi làm việc; quản lý, hướng dẫn
hoạt động của mạng lưới an toàn, vệ sinh viên.
10. Những cơ sở sản xuất, kinh doanh chưa thành
lập công đoàn cơ sở thì công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở thực hiện quyền,
trách nhiệm quy định tại Điều này khi được người lao động ở đó yêu cầu.
*
Vậy tổ chức Công đoàn cần làm gì để thực hiện tốt Luật An toàn, vệ sinh lao
động
Để Luật đi vào cuộc sống, ngoài Chính phủ và các
cơ quan nhà nước ban hành các nghị định, quyết định, thông tư… triển khai hướng
dẫn một số điều khoản thi hành, các đoàn thể, các cấp các ngành vào cuộc… Phạm
vi của Công đoàn các cấp cần chủ động tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp
luật về an toàn, vệ sinh lao động rộng rãi đến cán bộ, đoàn viên, công nhân,
viên chức, lao động và nhân dân… nhất là về quyền và nghĩa vụ của tổ chức công
đoàn, công đoàn các cấp được pháp luật quy định trong công tác an toàn, vệ sinh
lao động, nâng cao nhận thức của cả hệ thống.
Công đoàn các cấp nhất là cấp trên (cấp tỉnh,
cấp Tổng LĐ) nghiên cứu các quy định của Luật chủ động xây dựng Kế hoạch triển
khai, đồng thời tham mưu đề xuất, có chính kiến, tham gia với các cơ quan chức
năng quản lý nhà nước ban hành các thông tư, hướng dẫn triển khai luật bảo đảm
quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng cho người lao động. Chuẩn bị các điều
kiện để các cấp công đoàn nhất là công đoàn cơ sở nhập cuộc khi Luật có hiệu
lực thi hành.
Xây dựng các chuyên đề, tập huấn, bồi dưỡng cán
bộ công đoàn các cấp, đội ngũ an toàn, vệ sinh viên cơ sở nắm vững các quy định
pháp luật An toàn, vệ sinh lao động có liên quan đến triển khai tổ chức thực
hiện. Tổ chức, vận động cán bộ, đoàn viên, CNVCLĐ tham gia các hoạt động tuyên
truyền, các lớp tập huấn… về triển khai thực hiện Luật
Phát động các phong trào thi đua
“Xanh-sạch-đẹp”, an toàn, vệ sinh lao động, Phòng chống cháy nổ, hưởng ứng Tuần
lễ quốc gia an toàn, vệ sinh lao động; kiểm tra đôn đốc việc tổ chức thực hiện
và chăm lo đời sống CNLĐ, sức khỏe, phòng chống bệnh nghề nghiệp, tai nạn lao
động; quan tâm đến các trường hợp bị tai nạn lao động, bệnh hiểm nghèo, gặp khó
khăn đặc biệt…
Thời gian Luật có hiệu lực thi hành đã gần đến,
công đoàn các cấp chủ động triển khai khi có hướng dẫn của cấp trên.
Việc làm, đời sống đi liền với an toàn, vệ sinh
lao động; quyền, lợi ích, hạnh phúc của người lao động là có việc làm trong môi trường lao động và
môi trường sống an toàn.